لاپاروسکوپی یا جراحی باز؟

عمل جراحي لاپاراسكوپي روش جراحي نوين، بدون ايجاد جراحت هايي همچون جراحي هاي باز مي باشد.

در واقع امروزه متخصصين و درمانگران مختلف از این شیوه برای درمان و تشخیص بیماری‌های مختلف استفاده می‌کنند و در حال حاضر بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات زنان را نیز می‌توان به کمک روش لاپاراسکوپی در ابتداي امر تشخیص و سپس درمان کرد.

این نوع جراحی، یک روش درون‌بین است که طی آن، بدون باز کردن شکم، حفره داخل شکم و لگن کاملا روشن و نمایان می‌شود.

در این روش به کمک تلسکوپی که همه چیز را بزرگنمایی می‌کند، جراح دید بهتری خواهد داشت و از این طریق می‌توان بیماری‌های مختلفی را تشخیص داد و آنها را درمان کرد.

لازم بذكر است بنا به تشخيص متخصصين افرادی که زمینه ي بیماری‌های قلبی یا تنفسی را دارند، نباید از روش لاپاراسکوپی استفاده کنند.

لاپاراسكوپ چيست؟

يك ابزار جراحي استريل شامل يك سيستم عدسي دار مرتبط به دوربين ويدئويي است. يك سيستم كابل فيبر نوري نور را از منبع به محل عمل جراحي منتقل ميكند.به اين ترتيب يك تصوير واضح از محل ايجاد مي شود.جراح مي تواند از طريق ورودي هاي جانبي ابزار هاي باريك پنج تا ده ميليمتري مورد نياز را وارد شكم كند. اين ابزار ها شامل انواع اينسترومنت ها (گرسپر، قيچي، دايسكتور)،تروكار، هوك، ساكشن ايريگيشن، بايپولار و ...... مي باشد.

مزایا و معایب عمل جراحي لاپاراسکوپی

مهم‌ترین سوالی که در این زمینه برای بیماران مطرح می‌شود، مزایا و معایب استفاده از این روش است. البته نباید انتظار داشته باشیم لاپاراسکوپی بدون عارضه باشد و هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نکند، ولی در مقایسه با عمل هاي جراحی باز عوارض بسیار کمتری ایجاد خواهد کرد.

*       چسبندگی یکی از مشکلاتی است که پس از عمل جراحی باز ممکن است ایجاد شود، اما در لاپاراسکوپی چون شکم باز نمی‌شود، در معرض هوای محیط قرار نمی‌گیرد و بافت بدن با لوازمی که هنگام عمل استفاده می‌شود تماس ندارد، چسبندگی خیلی کمتری ایجاد می‌کند.

*      یکی از فواید لاپاراسکوپی کوچک بودن جای زخم است، به عنوان مثال اگر عمل جراحی بستن لوله‌های رحم به روش جراحی باز انجام شود، باید برش جراحی حداقل به اندازه هفت تا هشت سانتی‌متر ایجاد شود، اما در این روش با دو سوراخ نیم تا حداکثر یک سانتیمتری می‌توان عمل جراحي را انجام داد.

*      با توجه به جراحت كم ايجاد شده هم از نظر زیبایی به نفع بیمار است و هم به او کمک می‌کند پس از جراحی سریع‌تر به زندگی روزمره باز گردد و کارهای عادی را از سر بگیرد.

*       فرايند كنترل عفونت از اين طريق بسيار اثر بخش تر،نسبت به جراحي باز مي باشد. همچنین در روش جراحی باز، داخل شکم به خوبی روش لاپاراسکوپی روشن نمی‌شود و چون اعضای بدن روی هم قرار گرفته‌اند، ممکن است خیلی از بافت‌ها بخوبی دیده نشود، اما این مشکلات در لاپاراسکوپی وجود ندارد.

*      البته باید گفت دمیدن گاز داخل شکم که در روش لاپاراسکوپی انجام می‌شود، برای برخی افراد خطرناک است، بنابراین افرادی که زمینه بیماری‌های قلبی یا تنفسی دارند، نباید از این روش استفاده کنند.

پس به طور كلي آسیب کمتر،کاهش زمان بستری در بیمارستان، کاهش زمان ناتوانی بیمار، تاثیر روی زیبایی،اثر اقتصادی و كاهش احتمال عفونت از مزاياي اين روش مي باشد.و عموما نياز به تجهيزات خاص، آموزش طولاني مدت،در برخي موارد ريسك آسيب رساندن به ساختار آناتومي نيز از معايب عمل جراحي لاپاراسكوپي ميباشد.

لاپاراسکوپی چه زماني كاربرد دارد؟

با توجه به مزایای استفاده از روش لاپاراسکوپی، شاید این سوال برایتان پیش بیاید که کدام یک از عمل هاي جراحی را می‌توان به این روش انجام داد.

*      امروزه از روش لاپاراسکوپی هم در حوزه لگن و هم در حوزه شکم استفاده می‌شود. درآوردن فیبروم ‌های رحمی،کیست‌های تخمدان و بستن لوله‌های رحمی از جمله مواردی است که می‌توان در مورد آنها از روش لاپاراسکوپی استفاده کرد.

*     یکی از موارد مهم استفاده از روش لاپاراسکوپی، تشخیص علل نازایی در زنان است. به همین دلیل در مورد نازایی‌هایی که علت خاصی برای آنها پیدا نشده است و معاینات و آزمایشات بیمار مشکلی را نشان نمی‌دهد، می‌توانیم از این روش استفاده کنیم، چون برخی مشکلاتی که در آزمایش‌ها و سونوگرافی‌ها مشخص نمی‌شود، با این روش قابل تشخیص است.

      *      یکی از موارد استفاده از لاپاراسکوپی، تشخیص و درمان آندومتریوز است. ((آندومتریوز نوعی بیماری در خانم هاست که تنها روش تشخیص قطعی آن، لاپاراسکوپی است))

آندومتریوز را نمی‌توان به کمک آزمایش خون، سونوگرافی یا معاینه به طور قطعی تشخیص داد و تنها روش  تشخیص بیماری، مشاهده ضایعات آندومتریوز با دید مستقیم توسط لاپاراسکوپ است.

لاپاراسکوپی برای كدام گروه از بيماران ممنوع است؟

*      افرادی که به بیماری‌های قلبی یا بیماری‌های انسدادی ریه مبتلا هستند، نباید از این روش استفاده کنند. بنابراین لاپاراسکوپی برای افرادی که مشکل خاصی ندارند، سالم و در سنین مناسب هستند، هیچ گونه مشکلی ایجاد نمی‌کند.

*      انجام عمل جراحی به روش لاپاراسکوپی در سنین بالای 60 سال چندان مناسب نیست. البته افرادی که تصمیم می‌گیرند از این روش استفاده کنند، باید به یک پزشک متخصصی مراجعه کنند که در این زمینه تبحر و مهارت دارد.

*       پزشکی که عمل لاپاراسکوپی را انجام می‌دهد، حتما باید دوره‌های خاصی را گذرانده و در این زمینه مهارت کافی داشته باشد، چون این عمل بر خلاف این‌که برای بیمار راحت و به نفع اوست، برای پزشک جراح کاری نسبتا دشوار است.